Ekskavatörünüz İçin Doğru Hidrolik Kırıcı Seçimi Nasıl Yapılır?

Bir hidrolik kırıcı yatırımı yaparken sadece fiyat etiketine odaklanmak, uzun vadede işletmenize binlerce dolara mal olabilir. Yanlış kırıcı seçimi; ekskavatörünüzün bomunu çatlatabilir, hidrolik pompanızı yakabilir veya sahadaki işinizin yarıda kalmasına neden olabilir.

HKM olarak, sektördeki tecrübemizle ekskavatörünüze eldiven gibi uyacak doğru kırıcıyı seçmeniz için bu teknik rehberi hazırladık. İşte dikkat etmeniz gereken 4 teknik kriter.

1. Altın Kural: Taşıyıcı Ağırlığı (Carrier Weight) Uyumu

Her hidrolik kırıcının verimli çalıştığı bir ağırlık aralığı vardır. Bu sadece bir öneri değil, fiziksel bir zorunluluktur. Ürün kataloglarımızda gördüğünüz Carrier Weight (Taşıyıcı Ağırlığı) ibaresi hayati önem taşır.

• Kırıcı Hafif Kalırsa: Ekskavatörünüz kırıcının üzerine aşırı baskı uygular. Bu durum, kırıcının gövdesini ezer, saplamaları koparır ve montaj braketini bozar.
• Kırıcı Ağır Gelirse: Ekskavatörün dengesi bozulur (makine kıç atar). Daha da kötüsü, bom ucundaki pinlere binen aşırı yük, bomun çatlamasına ve makinenin devrilme riskine yol açar.

2. Gizli Kahraman: Hidrolik Yağ Debisi ve Basıncı

Çoğu kullanıcı sadece Kırıcı kaç tonluk? sorusunu sorar. Oysa kırıcının kalbi Yağ Debisi (Litre/Dakika) ve Çalışma Basıncıdır (Bar).

• Debi (Flow): Kırıcının vuruş sayısını (hızını) belirler. Eğer makineniz kırıcının ihtiyaç duyduğu yağı gönderemezse, kırıcı yavaş çalışır, bayılır ve aşırı ısınma yapar.
• Basınç (Pressure): Kırıcının vuruş gücünü (Joule) belirler. Yetersiz basınç, kayayı kırmanızı imkansız hale getirir.

İpucu: Kırıcının verimli çalışması için geri dönüş hattındaki basıncın düşük olması ve filtrelerin temiz olması şarttır. Tıkalı filtreler kırıcının performansını %50 oranında düşürür.

3. Ekskavatör Sınıfına Göre Kırıcı Seçim Tablosu

Aşağıdaki tablo, makinenizin tonajına göre hangi sınıf bir kırıcıya odaklanmanız gerektiğini gösterir:

4. Uç Seçimi: Gücü Zemine İleten Parça

Kırıcıyı doğru seçtiniz, peki ya ucunu? Yanlış uç seçimi, kırıcının gücünü %30 oranında boşa harcamanıza neden olur. HKM olarak 4 ana uç tipi sunuyoruz:

• a. Sivri Uç (Moil Point Tool): En yaygın kullanılan uçtur. Beton kırma, yol yapımı ve yumuşak kaya zeminlerde genel kullanım için idealdir. Delici etkisi yüksektir.
• b. Keski Uç (Chisel Tool): Ucu yassıdır (kama şeklinde). Damarlı kayalarda ve kanal açma işlemlerinde etkilidir. Enerjiyi bir çizgi üzerine yayar ve kayayı damarından ayırır.
• c. Piramit Uç (Pyramid Tool): Dört köşeli sivri yapısı vardır. Moil point'e göre daha sert betonlarda ve orta sertlikteki taşlarda kullanılır.
• d. Küt Uç (Blunt Tool): Ucu düzdür, delmez. Darbe şokuyla büyük blokları (mermer, granit) patlatmak ve ikincil kırma işlemleri (büyük taşları küçültmek) için kullanılır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Soru: Kırıcım neden çok ısınıyor?
Cevap: Genellikle ekskavatörden gelen yağ debisinin (litre/dakika) fazla olmasından veya azot gazının eksik olmasından kaynaklanır. Ayrıca tıkalı filtreler ve yetersiz hidrolik yağ soğutucusu da aşırı ısınma yapar. Yağ sıcaklığı 80°C'yi geçmemelidir.

Soru: 20 tonluk makineye 30 tonluk kırıcı takarsam daha güçlü mü kırar?
Cevap: Hayır. Makinenizin hidrolik pompası, o büyük kırıcının ihtiyaç duyduğu yağı basmaya yetmeyeceği için kırıcı bayılır, çok yavaş vurur ve verimsiz çalışır. Ayrıca makinenizin dengesini bozar.

Soru: Kırıcı montaj kiti (tesisat) fiyata dahil mi?
Cevap: Genellikle kırıcı, standart uç ve hortumlar ile gelir. Ancak makinenize özel montaj braketi (kızak) ve ekskavatör üzerindeki hidrolik hat boruları (piping kit) ayrıca projelendirilmelidir.